ASIM/Columbus/ISS jest aparaturą ESA zaprojektowaną dla modułu Columbus międzynarodowej stacji orbitalnej ISS.

ASIM (Atmosphere-Space Interactions Monitor) ma na celu analizę zjawisk związanych z elektrodynamicznym sprzężeniem między górną atmosferą (mezosferą) i jonosferą (Transient Luminous Effects, TLE).

Jednym z dwóch instrumentów, które powstały w ramach tego projektu jest przyrząd naukowy nazwany MXGS (Miniature X-ray and Gamma-ray Sensor) zaprojektowany i zbudowany przez konsorcjum uniwersytetów w Bergen i Walencji we współpracy z CBK PAN.

2 kwietnia 2018 z Przylądku Canaveral wystartowała rakieta Falcon-9 zbudowana przez firmę SpaceX. Na jej pokładzie znajdował się MXGS. Zespół inżynierów z CBK był odpowiedzialny za opracowanie kompletnego systemu zasilania przyrządu (wraz z programowanymi zasilaczami wysokiego napięcia wykorzystywanymi w bloku detektorów) oraz autonomicznego (opartego o układ FPGA) systemu monitoringu parametrów serwisowych (Housekeeping). Firma Creotech Instruments S.A., jako podwykonawca Centrum Badań Kosmicznych PAN, odpowiadała za montaż finalnych modeli (kwalifikacyjnego i lotnego) polskiego urządzenia, na które składało się ponad 30 bloków elektroniki spełniającej wyśrubowane wymagania kosmiczne.

W 2008 roku projekt znajdował się w fazie B - pierwsze dokumenty zawierające wymagania i specyfikacje zostały już opracowane przez konsorcjum MXGS i dostarczone do ESA do przeglądu SRR (Specification and Requirements Review).

W 2009 roku projekt przeszedł przez CDR (Critical Design Review) i rozpoczęły się prace nad modyfikacją systemu MXGS pod kątem zastosowania układów antykoincydencji w przyrządzie.

W 2010 roku zakończono etap B pierwszego prototypu bloku PSU budowanego w CBK. Prototyp został przetestowany na Uniwersytecie w Bergen. Została podpisana umowa z DTU Space w Kopenhadze pozwalająca na realizację polskiej części fazy C/D eksperymentu na podstawie finansowania w ramach programu PECS.

W 2011 powstały pierwsze modele inżynierskie wybranych bloków urządzenia.

W 2012 dostarczono do Hiszpanii model STM bloku DCDC instrumentu MXGS/ASIM/ISS. Ogłoszono pierwszy w Polsce przetarg na wykonanie w przemyśle modeli lotnych urządzenia (w tym przypadku EQM i FM bloku DCDC). Na rysunku obok integracja modelu ASIM STM.

W 2013 zakończono projekt i wykonanie modelu EM bloku DCDC (blok zasilania) do przyrządu MXGS/ASIM/ISS. Dokonano jego testów i integracji z innymi podsystemami instrumentu. Cały rok trwała też współpraca CBK PAN oraz Creotech - pierwszej polskiej firmy przemysłowej podejmującej się wytwarzania, zgodnie z zasadami EPSS, elektronicznych podsystemów przeznaczonych do prac w misjach kosmicznych i satelitarnych.

W 2014 przeprowadzono integrację modelu EM bloku DCDC z przyrządem MXGS. Rozpoczęła się się faza produkcji modelu lotnego FM bloku DCDC w firmie przemysłowej Creotech. Równolegle został podpisany kontrakt między ESA, Creotech i CBK PAN na uruchomienie w Creotechu certyfikowanej linii montażu dla kwalifikowanej elektroniki kosmicznej.

W 2015 w firmie Creotech został zbudowany model lotny FM bloku DCDC, który następnie przechodził serię testów w CBK i laboratoriach Astrofein-Technic w Berlinie. Część przeprowadzonych prac była współfinansowana przez ESA.

W 2016 roku model lotny FM bloku DCDC instrumentu MXGS/ASIM/ISS został dostarczony do firmy Crisa w Hiszpanii, gdzie był zintegrowany z całym MXGS. Integracja i testy środowiskowe zakończyły się pomyślnie. Pod koniec 2016 instrument został przewieziony do CGS w Mediolanie i został zintegrowany z platformą ASIM CEPA.

W 2017 roku wszystkie prace związane z modułem ASIM koncentrowały się w Hiszpanii i Włoszech, gdzie odbywała się integracja i testy modułu lotnego MXGS FM i ASIM. Dostarczono całą dokumentację modeli lotnych przygotowanych do startu. W listopadzie 2017 aparatura została przewieziona do Kennedy Space Center (na zdjęciu z prawej strony), gdzie nastąpił ostatni etap oczekiwania na start.

ASIM wystartował 2 kwietnia 2018 za pomocą rakiety nośnej Falcon-9/Dragon zbudowanej przez firmę SpaceX. Po dostarczeniu do międzynarodowej stacji ISS, instrument został zamontowany na zewnętrznej platformie na module COLUMBUS. Rozpoczęte wkrótce testy w ramach tzw. "commissioning phase" wykazały pełną zdolność operacyjną systemu ASIM.

W 2019 roku, ASIM prowadził rutynowe obserwacje na pokładzie międzynarodowej stacji kosmicznej ISS. Uzyskane wyniki zostały opublikowane w kilku czasopismach naukowych, m.in. w Science, vol.367.