Satelity BRITE-PL są polskim udziałem w programie, stworzonym przez konsorcjum kanadyjsko-austriacko-polskie i służą do obserwacji najjaśniejszych gwiazd w naszej Galaktyce. W ramach podpisanej umowy zostały zbudowane 2 satelity; jeden z nich - Lem" - został umieszczony na orbicie 21 listopada 2013, start drugiego - "Heweliusza" - nastąpił 19 sierpnia 2014 roku.

W maju 2017 austriacki satelita Brite został rozpoznany podczas obserwacji nieba prowadzonych przez Poznańskie Obserwatorium teleskopem spektroskopowym PST2 umiejscowionym w Winer Observatory w Arizonie. Na animacji można zobaczyć sekwencję 20 obrazów małego fragmentu gwiazdozbioru Oriona. Satelita widoczny jest na kadrach od 8 do 12. Zdjęcia otrzymaliśmy dzięki uprzejmości dr Krzysztofa Kamińskiego z Obserwatorium Astronomicznego Wydziału Fizyki Uniwersytetu im.Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W końcu 2016 i na początku 2017 roku ukazało się kilka prac związanych z projektem BRITE. H.Pablo i in. The BRITE Constellation Nanosatellite Mission: Testing, Commissioning, and Operations opisują testowanie, fazę wstępną oraz pracę satelitów BRITE. Autorzy tej pracy pokazują na przykład, jak poradzono sobie z nieoczekiwanymi problemami technicznymi wywołanymi przez promieniowanie kosmiczne o wysokiej energii.

W kwietniowym numerze 2016 czasopisma Astronomy & Astrophysics ukazały się pierwsze trzy prace naukowe prezentujące wyniki satelitarnej misji BRITE, w skład której wchodzą dwa pierwsze polskie satelity naukowe, Lem i Heweliusz.
Prace te prezentują wyniki dla czterech jasnych gwiazd nieba południowego, położonych w jednym z pierwszych pól obserwowanych przez BRITE-y, polu Centaura. Są to alfa Circini, beta, eta i mi Centauri. alfa Circini to szybko oscylująca gwiazda Ap (roAp), najjaśœniejsza przedstawicielka tej bardzo ciekawej grupy gwiazd pulsujących typu A z polem magnetycznym, opisywanych modelem tzw. skoœnego rotatora. Oprócz potwierdzenia istnienia dwóch modów pulsacyjnych, dane BRITE pokazały po raz pierwszy, że zmiennoœść rotacyjna wygląda inaczej w paœmie niebieskim i czerwonym (Weiss i in., A&A 588, A54: The roAp star alfa Circinus as seen by BRITE-Constellation).

Najlepsze życzenia urodzinowe dla Lema!
21 listopada 2015 minęły dwa lata od startu i rozpoczęcia pracy pierwszego polskiego satelity naukowego BRITE-PL "Lem" na orbicie. W tym czasie Lem okrążył Ziemię już 10540 razy i przebył dystans ponad 460 milionów kilometrów. Regularnie prowadzi badania obserwacyjne zgodnie z programem ustalonym przez konsorcjum BRITE oraz dostarcza dane naukowe do dalszej analizy. Na fotografii obok fragment nieba z gwiazdozbiorem Oriona zarejestrowany przez teleskop satelity, na powiększonej części zdjęcia widoczna gromada Plejad.

Dnia 19 sierpnia 2014 o godz. 3:15:00 czasu UTC czyli o 5:15:00 czasu polskiego (środkowoeuropejskiego CET) chińska rakieta Long March-4B wyniosła na orbitę okołoziemską drugiego satelitę naukowego BRITE-PL "Heweliusz". Rakieta Long March-4B została wystrzelona z kosmodromu Taiyuan Satellite Launch Center, 600 km na południowy zachód od stolicy Chin.
Podczas pierwszego przelotu "Heweliusza" nad Polską o godz.10:02 udało się operatorom ze stacji naziemnej nawiązać kontakt z satelitą. Został odebrany pierwszy sygnał, który był bardzo silny i stabilny. Komunikacja w obie strony okazała się bardzo dobra, praktycznie bez żadnych przestojów i opóźnień. Włączony został komputer pokładowy i odebrane były pierwsze dane telemetryczne. Wszystkie główne parametry pracy satelity są w normie.

21 listopada 2013 planowo o godz. 7:10:11 czasu UTC czyli 8:10:11 czasu polskiego (środkowoeuropejskiego CET) wystartowała rosyjska rakieta Dniepr RS-20 z pierwszym polskim satelitą naukowym BRITE-PL "Lem". Rakieta została wystrzelona z podziemnego silosa z bazy wojskowej Jasny na południowym Uralu.
Godzinę i 38 minut po starcie rakiety Dniepr, podczas pierwszego przelotu satelity nad Europą, został nawiązany kontakt z "Lemem". Obecnie trwają regularne połączenia sygnałowe z "Lemem" w godzinach rannych i wieczornych. Przeprowadzane są testy funkcjonalne "Lema" na orbicie. Satelita działa zgodnie z planem.

Satelita Heweliusz został już zmontowany i na jesieni przechodził ostatnią fazę testów przed wystrzeleniem. W październiku 2013 w laboratoriach DLR w Berlinie poddawany był testom wibracyjnym.

We wrześniu 2013 pierwszy polski satelita naukowy "Lem" po swoich ostatnich testach w clean-roomie, zapakowany wraz z wyrzutnikiem XPOD, opuścił CBK i rozpoczął podróż na rosyjski poligon w Jasnym. Na przełomie października i listopada w bazie Jasny satelita był przygotowywany do montażu na głowicy rakiety DNIEPR i przechodził ostatnie testy. Na miejscu obecni byli inżynierowie z CBK i SFL.

Dnia 21 kwietnia 2012 miała miejsce oficjalna uroczystość nadania imienia "Heweliusz" jednemu z satelitów. Rodzicami chrzestnymi satelity byli Laureaci konkursu "BRITE-PL Pierwszy Polski Satelita Naukowy". Patronat honorowy konkursu sprawował Minister Edukacji Narodowej.

24 listopada 2011 po południu pojawił się na stole laboratoryjnym w clean-roomie w CBK pierwszy polski satelita naukowy w swoim ostatecznym kształcie. Przez ostatnie miesiące trwały intensywne prace testowe i montażowe urządzenia. Obok pierwsze zdjęcie rzeczywistego zintegrowanego satelity Lem. Więcej zdjęć z integracji w galerii na stronie Brite-pl. Dostępny jest również film z montażu satelity Lem.

Dnia 6 grudnia o godzinie 11.00 w Centrum Astronomicznym im. M. Kopernika w Warszawie nastąpiło oficjalne otwarcie stacji naziemnej do komunikacji z satelitami konstelacji BRITE. Po przecięciu wstęgi zostało zademonstrowane działanie stacji poprzez odbiór transmisji telemetrycznej z balonu stratosferycznego Bobas NG, który był wypuszczony z terenu instytutu IMGW w Legionowie niedaleko Warszawy. Transmisję z balonu mogli także odbierać radioamatorzy.

Od stycznia 2011 rozpoczął się montaż i testy poszczególnych podsystemów pierwszego satelity. Na stronie BRITE-PL - można zobaczyć filmową relację z prowadzonych aktualnie prac.

Znamy już imiona dwóch pierwszych polskich satelitów! 21 października 2010 Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego ogłosiło wyniki konkursu - zwyciężył Lem przed Heweliuszem. Miłośnicy twórczości Stanisława Lema zadecydowali, że jeden z najpopularniejszych polskich pisarzy zostanie patronem pierwszego polskiego satelity Brite-PL. Jako nazwę dla drugiego satelity, internauci wybrali imię sławnego gdańskiego astronoma Heweliusza.

BRITE jest zaliczany do serii tzw. nano-satelitów, których waga nie przekracza 10 kg. W ich produkcji specjalizuje się m.in. Space Flight Laboratory przy Uniwersytecie w Toronto, z którym będzie realizowany również program naukowy.

więcej o projekcie na stronie BRITE-PL